Zuhal Olcay 10 Ağustos 1957 doğumludur. İstanbul Üsküdar doğumlu olan Zuhal Olcay 59 yaşındadır. Aslan burcu olan oyuncu ve şarkıcı Zuhal Olcay ayrıca sinema, tiyatro ve ses sanatçılığı yapmaktadır. Babası berber annesi ev hanımı olan Zuhal Olcay; Süheyla İşanç ve ve Cevat İşanç’ın tek çocuklarıdır. Çocukluğu doğduğu yer olan Üsküdar'da geçirmiştir. lköğretimini Halil Rüştü İlkokulunda tamamlayan Zuhal Olcay Üsküdar kız Lisesinde Lise eğitimini tamamlamıştır. Zuhal Olcay sanatçı bir aileye mensuptur. Piyano öğretmeni olan teyzesi konservatuarda öğretmenlik yapmaktaydı. Diğer iki teyzesi de tiyatro sanatçısı olan Zuhal Olcay'ın kuzenleri ve eniştesi de konservatuar eğitimi gördükleri için oyuncu Olcay; sanata kayıtsız kalmadı ve teyzesinin teşvikiyle Ankara Devlet Konservatuarı Tiyatro Bölümüne kaydoldu. 1976 yılında Ankara Devlet Konservatuarı yüksek bölümünü bitiren Zuhal Olcay bir senede Londra'da eğitim gördü.
1976 yılında mezun olduktan sonra sınıf arkadaşı olan Selçuk Yöntem’le evlendiği zaman henüz 19 yaşındaydı. Zuhal Olcay üç yıl süren evliliğin boşanmayla sonuçlanması sonrasında İzmirli olan işadamı Zafer Olcay ile tanışmış ve İzmir'e yerleşmişti. İzmir devlet tiyatrosunda oyunculuk yapan Zuhal Olcay ikinci evliliğini de Zafer Olcay’la yaptı. 1981 yılında kızı Ceren Olcay oldu. 1983 yılından itibaren birçok televizyon yapımlarında rol aldı ve ilk televizyon filmi olarak Sönmüş Ocak için kamera önüne geçti.
1985 tarihli televizyon dizisi olan Parmak Damgası ile adından söz ettirmeye başlayan oyuncu Zuhal Olcay tiyatro oyunlarıyla da sanat yaşantısını sürdürdü. 1986 yılında Martı adlı tiyatro oyunundaki performansı Avni Dilligil tiyatro ödülüne layık görülen oyuncu 88 yılında ise İrma karakterini canlandırmış olduğu Balkon adlı oyundaki başarısıyla da Ankara sanat ödülünün sahibi oldu.
Kariyerinin yükselişindeki bu önemli rol ünününde artmasını sağlayan Zuhal Olcay yetenek olarak oyunculukla sınırlı olmayan ve Evita müzikalinde 1989 yılında Eva rolünü canlandırdıkdan sonra şarkıcılığı ile de dikkatleri üzerine çekti. Bu oyunla beraber ardından Dünden Sonra Yarından Önce filmi ile kamera karşısına tekrar geçen Olcay'ın seslendirmiş olduğu aynı şarkıyla da büyük ilgi odağı oldu. 1987 yılında Zafer Olcay’dan boşanan Zuhal Olcay 1989 yılında sahneye Sahte Cennete Veda isimli filmdeki rolüyle ülke sınırlarını aşan ünüyle Almanya'da yapılmış olan Altın Film Şeridi Festivali'nde en iyi kadın oyuncu ödülünü bu filmdeki rolüyle kazandı. 1990 yılında ise oyuncu Haluk Bilginer ile birlikte Tiyatro Stüdyosu kurucularından oldu ve Kan kardeşler, Aldatma, Balkon ve Histeri gibi oyunlarda başrol aldı. Aynı dönem de ilk albümü olan Küçük Bir Öykü’yü yayınlayan Olcay; 1992 yılında ise Haluk Bilginer'le Londra'da yapılan bir törenle evlendi.
Aynı yıl içerisinde Hollywood yapımı olan Indiana Jones filminde Haluk Bilginer'le beraber rol alan Zuhal Olcay Halide Edip karakterini bu filmde canlandırdı. Siyasetle de yakın olarak ilgilenmiş olan Zuhal Olcay Bakırköy belediye başkanlığı adaylığı teklifi ile karşılaştı ancak Belediye Başkanı olamayan Zuhal Olcay daha sonra siyaseti bıraktı. 1997 yılında Zuhal Olcay'a yeni bir ödül getiren 8. Adım filmindeki Devran karakteri ile sinema yazarları ve eleştirmenleri ve en iyi kadın oyuncu ödülünü aldı. 2001 yılında yapmış olduğu Hiçbir Yerde filmi ile de İstanbul Film Festivali'nde en iyi kadın oyuncu ödülünü de layık görüldü. Bülent Ortaçgil Vedat Sakman ve önemli müzisyenlerle çalışarak 1998 yılında İhanet isimli ilk albümünü çıkardı.
1996 yılında Tiyatro Stüdyo’nun yanması sonrasında üç yıl geçtikten sonra 1999 yılında Haluk Bilginer ile beraber Oyun Atölyesini kurdu. Oyun atölyesinde sahnelenmiş olan Dolu Düşün Boş Konuş adlı oyundaki rolüyle Afife Jale tiyatro ödülleri komedi dalında en iyi kadın oyuncu ödülünün de sahibi oldu. Zuhal Olcay Haluk Bilginer ile olan evliliğini 2004 yılında sona erdirdi. İki bölümden oluşmuş olan Başucu Şarkıları adını verdiği albümlerinden ilkine 2001 yılında ikincisini de 2005 yılında yayınladıktan sonra Cengiz Onural’le beraber çalışmış olduğu Hiçbir Yerde müzik marketlerde yerini almıştır. Yeditepe İstanbul ve Geniş Zamanlar adındaki diziler ile televizyon programlarında görev alan Zuhal Olcay müzik direktörlüğünü Gürol Ağırbaş’ın üstlenmiş olduğu Mevzuhal programında ülkemizin önemli müzisyenleri de konuk olarak ağırladı.
Zuhal Olcay'ın rol aldığı tiyatro oyunları: Ayrılık, Dolu Düşün Boş Konuş, Histeri, Kan kardeşleri, Aldatma, Evita, Söz veriyorum, Martı, İlk yıllar, Vakıf, Fazilet Eczanesi, Boş Beşik, Özel Hayatlar, Otel, Deli dumrul, Üçüncü Selim ve İzin günü.
Zuhal Olcay'ın rol aldığı sinema filmleri: İyi seneler, Güz Sancısı, Simbiyotik, Gece martıları, Hiçbir yerde, Salkım Hanımın Taneleri, Issızlığın ortasında Sinema, Sekseninci adım, İstanbul kanatlarımın altında, Bir sonbahar hikayesi, Aşk Üzerine Söylenmemiş Her şey, Ay vakti, İki kadın, Gizli yüz, Kara sevdalı Bulut, Sahte cennete veda, Med Cezir manzaraları, Bir Günah Gibi, Bir avuç gökyüzü, Dünden sonra Yarından Önce, Ateşten Gömlek, Gece yolculuğu, Genç ve dul, İstek, Oteldeki cinayet, Kurşun ata ata biter, Amansız yol, ihtiras Fırtınası ve Halkalı köle.
Zuhal Olcay'ın rol aldığı diziler: Yüksek sosyete, Bir Aşk Hikayesi, Arka Sokaklar, Umut Yolcuları, Mevzuhal (TV müzik programı) Beni Unutma, Seni çok özledim, Geniş Zamanlar, Yeditepe İstanbul, Ti Şov, Çatısız kadınlar, Artist Palas, Medeni haller, The Young Indiana Jones, Bahar'ın bittiği yer, Gecenin öteki yüzü, Ateşten günler, Sönmüş Ocak, Parmak damgası ve Varsayalım İsmail.
Zuhal Olcay'ın albümleri: Küçük bir öykü, Oyuncu, İki çift laf, Başucu şarkıları, İhanet, Aşkın Halleri, Başucu şarkıları2, Başucu şarkıları3, Asansör film müzikleri, Hiçbir yerde film müzikleri, Bülent Ortaçgil için söylenmiş Bülent Ortaçgil şarkıları, Metin Altıok ağıtı, söz vermiş şarkılar, 41 kere maşallah, Nazım Bulutsuzluk Özlemi, Pop 2006, Güldün ya şarkıları, Buğra Uğurla 30 yıl ve Mucize Nağmeler.
Zuhal Olcay'ın almış olduğu ödüller:
Afife tiyatro ödülleri yılın en başarılı kadın oyuncusu ödülünü; Nathalie filmindeki rolüyle,
Altıncı Gökçeada Film Festivali en iyi kadın oyuncu hiçbir yerde oyunuyla
- Siyah Türk sineması ödülleri en iyi kadın oyuncu hiçbir yerde oyunundaki rolüyle
- İstanbul Film Festivali en iyi kadın oyuncu hiçbir yerde filmindeki rolüyle
Afife tiyatro ödülleri en iyi komedi kadın oyuncusu ödülü dolu düşün boş konuş oyunundaki rolüyle
- Ankara Film Festivali en iyi kadın oyuncu ödülü bir sonbahar hikâyesi rolüyle
- Ankara film şenliği Medcezir manzaraları oyundaki rolüyle
- Ankara film şenliği en iyi kadın oyuncu Dünden sonra Yarından Önce oyundaki rolüyle
Almanya altın film şeridi en iyi kadın oyuncu ödülü sahte cennete veda oyundaki rolüyle
Ankara Sanat Ödülü balkondaki İrma rolüyle
Avni Dilligil tiyatro ödülü Martı’daki Nina rolüyle
- Antalya film şenliği en iyi kadın oyuncu ödülü Amansız yol filmindeki rolüyle
- Antalya film şenliği en iyi yardımcı kadın oyuncu ihtiras fırtınası oyundaki rolüyle almıştır.
